Gündemden Haberler /Ocak – Kömür Etme

26.01.2021 – Çek Hükümeti kömürden çıkış kararı aldı

Çek Hükümeti, ülkedeki tüm kömürlü termik santrallerin kapatılması için 1 Şubat Pazartesi günü bir tarih belirleyecek. Fakat Hükümetin elinde, iklim krizine ve finansal gerçeklere uyumlu bir alternatife odaklı çalışmalar bulunmuyor. AB Dışişleri Konseyinin küresel ölçekte kömür kaynaklı elektrik üretimini devre dışı bırakma konusundaki baskısı da hükümeti bu kararda istikrarlı olmaları ve bir alternatif üretilmesi konusunda zorlayacak gibi görünüyor.  
2038 yılında kömürü devre dışı bırakmayı öneren Çek’li bir kömür koalisyonu 2030 yılında düşük emisyon ödeneğinin ton başına 30 Euro olmasını önermiş fakat bu ayki verilere bakıldığında bu yorumun gerçekdışı olduğu görülüyor. Ocak 2021’de bu miktar neredeyse ton başına 35 Euro’yu buldu. 
Buna ek olarak; BNEF, Birleşik Krallık Düşünce Kuruluşu ve Ember tarafından hazırlanan raporlar Çek Cumhuriyeti’nin 2030’a kadar (Paris İklim Antlaşması’na uyumlu tarih) kömür kaynaklı elektrik üretiminden tamamen çıkabileceğini belirtti. 
Kaynak:https://caneurope.org/czech-government-coal-exit-global-phase-out/

25.01.2021 – Afşin Elbistan Termik Santrali B Ünitesi’nde enerji üretimi durdu

Afşin-Elbistan B Termik Santrali’nde kömür temini yapılamadığından dolayı geçici bir süreliğine enerji üretimi durduruldu. Yaşanan teminat probleminin kömür sahasında gerçekleşen göçük ve kömür kalorisinin düşük olmasından kaynaklandığı iddia ediliyor. 
Kaynak:https://www.elbistanolay.com/haber/6312605/afsin-elbistan-b-termik-santralinde-enerji-uretimi-durdu
21.01.2021 – İklim Haber’den “Termiksiz bir Yaşamda Kömür İşçileri” video serisi Avrupa Birliği finansmanıyla Gazeteciler Cemiyeti tarafından yürütülen “Demokrasi için Medya/Medya için Demokrasi Projesi” kapsamında hazırlanan “Termiksiz Bir Yaşamda Kömür İşçileri” video serisi, İklim Haber’in sosyal medya hesaplarında yayımlanıyor. Video serisinde, termik santrallerde çalışan işçilerle yapılan söyleşilere yer veriliyor.Proje ekibi ve video serisinin hazırlayıcıları proje amacını; “İklim krizinin arkasındaki en büyük nedenlerden biri kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtların yakılması. Isınmanın 1.5 derecede sınırlandırılması için ise fosil yakıtların ve en büyük kirleticilerden kömürün derhal terk edilmesi, kirleticiler yerine temiz enerji kaynaklarına dönüşümün gerçekleştirilmesi gerekiyor. Birçok ülke, özellikle Avrupa ülkeleri bu yola girdi. Kömür santrallerinin yerini güneş ve rüzgâr gibi yenilenebilir enerji kaynakları alırken, bu santrallarda çalışan işçilerin geleceği de haliyle tartışmaya açık. Fosil yakıtlardan kurtulmak, özellikle Türkiye gibi enerji ihtiyacının çoğunluğunu kömürden karşılayan bir ülkede, hayatını termik santrallar ağında çalışarak kazanan binlerce işçinin işsiz kalması anlamına geliyor” sözleriyle anlatıyor. Video serisi, Türkiye’de kömürlü termik santrallerin etkisinin en fazla görüldüğü illerdeki kömürlü termik santral işçileri ile görüşülerek hazırlandı. 
Kaynak: https://www.iklimhaber.org/termiksiz-bir-yasamda-komur-iscileri-yayinda/

14.01.2021 – Portekiz kömürden tamamen arınma yolunda ilerliyor

Portekizli enerji kuruluşu EDP grubuna ait olan ve Portekiz’in sera gazı emisyonlarının %12’sini oluşturan 1.296 MW’lık Sines Kömür Santrali, 14 Ocak tarihinde kapatıldı. Ülkede, bu kapanmayla birlikte Kasım 2021 ayında kapatılması planlanan tek kömür santrali “Pego” kaldı. 
Şirket, Sines’e ek olarak, İspanya’da bir tesisi daha kapatmaya ve başka bir birime dönüştürmeye hazırlanıyor. Şirket bu kararın, EDP grubunun karbondan arınma stratejisinin bir parçası olduğunu ve enerji üretiminin giderek yenilenebilir enerji kaynaklarına bağlı olması amacıyla alındığını belirtti. Buna ek olarak, artan kömür üretim maliyeti ve karbon emisyon lisanslarındaki fiyat artışıyla birlikte, kötüleşen vergi yükü ve doğal gazın artan rekabet gücü ile birleştiğinde, kömür santrallerinin sürdürülebilirliği için beklentiler büyük ölçüde azaldı. Bu eğilim göz önüne alındığında, EDP, 35 yıldır faaliyet gösteren Portekiz’in en büyük termoelektrik santralini (1180 MW güç) kapatma sürecini başlattı. Sines Elektrik Santrali, stokta kalan kömürü yakarak üretilen enerjiyi pazarda satmaya devam edecek ve stoktaki kömür satıldığında santral devreden tamamen çıkarılacak. EDP tarafından yapılan açıklamada, EDP’nin kömürden çıkış aşamasını hızlandırma kararının, Avrupa karbon nötr hedefleri doğrultusunda, enerji geçiş sürecinin doğal bir sonucu ve ülkenin yenilenebilir enerjilere vurgu yapan ulusal enerji ve iklim planı olduğunu belirtildi. Bir çevre STK’sı olan Europe Beyond Coal’a göre Portekiz, elektrik üretiminde Belçika (2016), Avusturya ve İsveç’in (2020) ardından kömürü tamamen ortadan kaldıran Avrupa’da dördüncü ülke olacak. Europe Beyond Coal’a göre, Portekiz’e ek olarak, beş Avrupa ülkesinin 2025 itibariyle kömüre son vermesi bekleniyor: Fransa (2022), Slovakya (2023), Birleşik Krallık (2024), İrlanda (2025) ve İtalya (2025).
Kaynak: https://www.iklimhaber.org/portekiz-komuru-tamamen-terk-etme-yolunda-ilerliyor/
14.01.2021 – Hunutlu Kömürlü Termik Santrali 30 yıla kadar yatırım maliyetini karşılayamayacak!
Adana’da inşaatı devam eden Hunutlu Kömürlü Termik Santrali örneğinin incelendiği, WWF-Türkiye ile SEFiA tarafından hazırlanan “Yenilenebilir Enerji Çağında Kömürün Fizibilitesi: Hunutlu Termik Santrali Örneği” raporu kapsamında farklı proje ve sabit yatırım maliyetleri altında, elektrik fiyatı ve ısıl değer değişkenleri ile 16 farklı senaryo çalışıldı. Küresel ortalamalar temel alındığında, santralin hiçbir senaryoda kâr edemediği ortaya çıktı.
Raporda ortaya çıkan iki ana bulguya göre; – Hunutlu kömürlü termik santralının yatırım maliyeti 1,7 milyar dolar olarak baz alındığında işletmeye başladıktan ancak 26 yıl sonra proje kendini geri ödeyebilecektir. İnşaat süresi de hesaba katıldığında bu süre 30 yıla çıkmaktadır.- Yatırım maliyeti 2,1 milyar dolar olarak kabul edildiğinde, santral 30 yıllık ekonomik ömrü boyunca yatırımı geri ödeyemeyecektir. 
Raporun yazarlarından biri olan Bengisu Özenç, raporla ilgili olarak;  “Yaptığımız net bugünkü̈ değer hesaplamaları gösteriyor ki, Hunutlu Termik Santrali sahip olduğu ultra süper kritik kömür yakma teknolojisine uygun yatırım maliyeti senaryosunda, yüksek elektrik fiyatları varsayımı altında bile ekonomik ömrü olan 30 yıl boyunca maliyetini karşılayamıyor. Tamamlanması durumunda 1.320 MW kapasiteye sahip olacak böylesi bir yatırımın ekonomi politiği ve finansal açıdan sürdürülebilir olup olmadığı sorgulanmaya değerdir” sözleriyle görüşünü ifade etti.
Kaynak:https://www.wwf.org.tr/ne_yapiyoruz/iklim_degisikligi_ve_enerji/yenilenebilirnerji_ve_enerjiverimliligi/kisakisayenilenebilirenerjikaynaklari/?10441/Adanaya-olu-yatrm

14.01.2021 – Polonya, AB İklim Hedeflerine rağmen kömürden vazgeçmiyor

Polonya devletine ait PGG (Polska Grupa Gornicza) şirketi, yaptığı açıklama ile Aralık ayında geliştirilmiş Avrupa Birliği iklim hedeflerine rağmen 2049’dan itibaren kömür madenlerini kapatmayı öngören planını değiştirmeyeceğini açıkladı. Ocak ayının ikinci haftasında kömür sendikaları temsilcileri, hükümet ve PGG temsilcilerinin bir araya geldiği bir toplantı yapıldı. Toplantının amacı tüm madenlerini yüzyılın ortası itibariyle kademeli olarak kapatmayı amaçlayan PGG’nin takvimini tartışmaktı.Yapılan toplantıdan kısa bir süre önce Reuters’a röportaj veren PGG İcra Kurulu Başkanı Tomasz Rogala, PGG’nin kömür santrali kapatma planının hâlâ Avrupa Komisyonu tarafından onaylanması gerektiğini belirterek, Komisyon’un hangi tarafta olacağının 2021’in ilk yarısında bilinmesinin iyi olacağını ifade etti. Ancak Polonya’nın resmi olarak onay alıp almadığı henüz belli değil. Rogala verdiği röportajda toplantıda tartışılan PGG takvimiyle AB emisyon azaltım hedeflerini karşılaştırarak; “AB’nin emisyon azaltım hedeflerini %55’e kadar yükseltmek bu takvimi etkilemiyor, ancak AB’nin baskısı nedeniyle bu planın hızlanabileceğine dair kamuoyunda endişelerin olduğunu biliyorum” dedi.Avrupa ülkeleri arasında en büyük kömür üreticilerinden biri olan ve en yüksek sera gazı emisyonu salınımına sahip ülkelerden biri olan Polonya, elektrik üretiminin %80’ini kömür enerjisinden sağlıyor. Avrupa Birliği üyesi olan 27 ülke net emisyonlarını 2030 yılı itibariyle 1990 seviyelerine göre en az %55 oranında azaltarak mevcut %40 hedefini artırmayı kabul etmiş bulunuyor. 
Kaynak:https://www.iklimhaber.org/polonya-ab-iklim-hedeflerine-ragmen-komurden-vazgecmiyor/

01.01.2021 – “Afşin Elbistan Termik Santrali, gece çalışma kapasite artırıyor” iddiası

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, Afşin Elbistan Termik Santrali’nin, 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren filtresiz çalışmayacağına dair alınan karara rağmen faaliyetlerine devam ettiğini ifade etti. Öztunç, alınan kararın aksine hava karardığında santral kapasitesinin artırılarak çalışmanın devam ettiğini ve havayı daha çok kirlettiğini öne sürdü. 
Kaynak: https://www.haber46.com.tr/siyaset/oztunc-tan-afsin-elbistan-termik-santrali-gece-kapasite-artiriyor-h370302.html