Yenilenebilir enerjiye geçişte önemli gelişmeler var ve bu gelişmeler devam edecek. Enerji Günlüğü’nden derlenen haberler, bu gelişmelere dair kısa bilgi sunuyor:- Uluslararası denetim ve danışmanlık şirketi EY’nin Enerji Sektörü İşlem ve Trendleri: 2017 Değerlendirmesi ve 2018 Görünümü Raporu sonuçlarına göre, 2017 yılında yenilenebilir enerji işlemlerinde yüzde 28 artış yaşandı. Geçtiğimiz yıl 42,8 milyar dolar değerinde yenilenebilir enerji işlemi gerçekleştirilirken, yenilenebilir enerjiye yatırım bir buçuk kat artış gösterdi. Yenilenebilir enerji anlaşmaları yıllık bazda hacim olarak %28 büyürken, işlem değerindeki artış %71’i buldu.[1]– Türkiye’de Mart ayı elektrik üretiminde en büyük pay %37.41 hidroelektrik, jeotermal, güneş, rüzgara dayalı santraller dahil yenilenebilir kaynaklardan geldi. Yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik (9,6 milyar kilovatsaatlik), kömür santrallerinin üretimini aştı (8,6 milyar kilovatsaatlik elektrik üretimi kömürden gerçekleşti). Mart ayının toplam elektrik üretimi 24,3 milyar kilovatsaat oldu. [2] – 2018 yılı Mart ayında Portekiz’de Mart 2018 ayında üretilen (4.812 GWh) yenilenebilir enerji, ülkenin aylık elektrik tüketimini (4.647 GWh) aştı. Portekiz’in bu başarısında yükü sırtlayan yenilenebilir enerji kaynakları hidroelektrik ve rüzgâr santralleri oldu. Portekiz’de yaşanan bu başarı ile 1,8 milyon ton CO2 emisyon azaltımı ve 21 milyon avroluk bir tasarruf sağlandı.[3]– Rotterdam Ticaret Ataşeliği tarafından yayınlanan verilere göre 2017 yılında Hollanda’da yenilenebilir enerji üretimi bir önceki yıla göre 2 milyar kWh, bir başka deyişle yüzde 10 artarak 17 milyar kWh oldu. Geçen yıl Hollanda yenilenebilir enerji üretiminde rüzgar enerjisi yüzde 60 payla en tepede yer aldı. Rüzgar enerjisi üretimi %16 artarak, 8,4 milyar kWh’dan 9,6 milyar kWh’ya ulaştı. Yenilenebilir enerji üretiminde biyokütlenin % 30, güneş panellerinin %13 ve hidroelektriğin %0,5 payı oldu.[4]– Fas, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji sektörüne 40 milyar dolarlık yatırım yapmayı ve ülkenin yaklaşık yarısının elektrik ihtiyacının temiz enerji ile karşılamayı planlanıyor. 2016 itibariyle Fas’ın rüzgar ve güneş enerjisi kaynaklarından ürettiği elektrik enerji bileşimi yüzde 13’lük paya yükseldi. Bu oran 2009 yılında yüzde 2 idi. Fas’ın 2020 yılında yüzde 42 ve 2030 yılında yüzde 52’lik yenilenebilir enerji hedeflerini yakalayacağına inanılıyor. Bu bağlamda, toplamda 9 milyar dolarlık güneş enerjisi tesisi olan Nur projeleri bu sektörün en önemli projesi olarak ifade ediliyor.[5]– 2017 yılında Avrupa Birliği üye ülkelerindeki elektrik üretimini analiz eden Avrupa Elektrik Sektörü 2017 (The European Power Sector 2017) raporuna göre, tarihte ilk defa, 2017’de AB’de elektrik üretiminde güneş, rüzgar ve biyokütlenin payı kömürü geçti. Hidroelektrik dışındaki yenilenebilir kaynaklardan üretilen enerji geçen yıl yüzde 12 artarken, yenilenebilirin payı 2010’dan bu yana iki katından fazla arttı. Öte yandan rüzgâr ve güneş enerjisindeki yükselişe karşın, Avrupa elektrik sektöründeki emisyonlar 2017’de düşmedi ve 1.019 milyon tonda sabit kaldı.[6] – Eurostat, AB üyesi ülkelerde brüt son enerji tüketiminde yenilenebilir enerji kaynaklarının payları ile ilgili verileri paylaştı. Buna göre 28 üye ülkeden 11’i 2020 yenilenebilir enerji hedeflerine ulaştı. Hedefine ulaşan ülkeler en büyük hedef sıralamasına göre şöyle: İsveç, Finlandiya, Danimarka, Estonya, Hırvatistan, Litvanya, Romanya, Bulgaristan, İtalya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan.[7] Öte yandan Livtanya, Avusturya, Portekiz, Slovenya, İspanya, Fransa, Yunanistan, Almanya, Slovakya, Polonya, İrlanda, Güney Kıbrıs, İngiltere, Belçika, Malta, Hollanda ve Lüksemburg 2020 yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşamayan ülkeler. Bu ülkelerden hedefe en uzak olanı Fransa iken, en yakın olanı da Avusturya.- Avrupa Birliği’nin 2040 yılında enerji bileşiminde kömürün payı yüzde 6’ya düşerken, yenilenebilir enerjinin payı yüzde 27’ye çıkacak. 2016’da yüzde 15 olan AB’nin enerji karışımında kömürün payı 2040 yılında yüzde 6’ya düşecek. Yenilenebilir enerji payının ise yüzde 9’dan yüzde 27’ye yükseleceği öngörülüyor. Raporda, “2040’a kadar, AB enerji talebinin yüzde 15’ini rüzgar, güneş ve biyoyakıtın her biri yüzde 5’ini sağlayacak” ifadesine yer verdi.[8]– İran, önümüzdeki 3 yılda 4 bin megawatt gücünde yenilenebilir enerji santrali kuracak. İran İslam Cumhuriyeti Enerji Bakan Yardımcısı Homayun Hayeri IRNA’ya yaptığı açıklamada, yenilenebilir enerji santrallerinin artması ile enerji sıkıntının kalmayacağını söyledi.[9]– 2017 yılında küresel yenilenebilir üretim kapasitesi, yıllık %8,3 büyüme ile 167 GW artış gösterdi ve dünya genelinde toplam 2.179 GW’a ulaştı. Hesaplamalar, yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği yatırımlarını artırmanın 11 milyon yeni iş yaratabileceğini, bu miktarın da fosil yakıt tesislerinin azalması ile ortaya çıkacak istihdam açığını kapatmaya ve hatta üzerine çıkmaya yetebileceğini ortaya koyuyor. [10]– Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı IRENA verilerine göre, 2017 yılında dünya genelinde yenilenebilir enerji endüstrisi bir önceki yıla göre yüzde 5.3 oranında artış kaydederek 500 binden fazla yeni iş imkanı sağladı. Böylece dünya genelinde yenilenebilir enerji sektöründe çalışan insan sayısı geçen yıl toplam 10.3 milyon oldu. Türkiye’de ise 84 bin insan yenilenebilir enerji sektöründe çalıştı. Çin, Brezilya, ABD, Hindistan, Almanya ve Japonya dünyanın en büyük yenilenebilir enerji istihdamı sağlayan ülkeleri oldular ve toplam istihdamın yüzde 70’inin sağladılar. Tüm yenilenebilir enerji çalışanlarının yüzde 60’ı ise Asya’da bulunuyor. Verilere göre tüm yenilenebilir enerji istihdamı içinde güneş başı çekiyor.[11]– Almanya’nın enerji düzenleme kurulu Başkanı Jochen Homann, “Herhangi bir arz riski olmaksızın 2030’a kadar kömürlü elektrik santral kapasitesinin yarısı ortadan kaldırılabilir” dedi. Almanya ayrıca 2030’a kadar yenilenebilir enerji payını üçte bir oranında artırarak yüzde 65’e çıkarmayı hedefliyor.[12]
[1] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26694/2017de-yenilenebilir-enerji-islemleri-yuzde-28-artti.html[2] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26687/yenilenebilir-kaynaklar-mart-ayinda-birinci-oldu.html[3] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26765/portekizin-yenilenebilir-elektrik-uretimi-ihtiyacini-asti-.html[4] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26340/hollandanin-2017-yenilenebilir-uretiminde-aslan-payi-ruzgarin.html[5] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26279/fastan-yenilenebilir-enerji-atagi.html[6] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/25883/abde-ilk-defa-yenilenebilir-komuru-gecti.html[7] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/25831/11-ab-uyesi-ulke-2020-yenilenebilir-enerji-hedefine-ulasti.html[8] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26138/avrupada-komurun-payi-dusecek-yenilenebilirin-artacak.html[9] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26131/iran-yenilenebilir-enerji-kapasitesini-artiracak.html[10] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/26900/iklim-icin-yenilenebilir-yatirimlari-alti-kat-hizlanmali.html[11] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/27216/yenilenebilir-enerji-2017de-103-milyon-insana-is-kapisi-oldu.html[12] http://www.enerjigunlugu.net/icerik/27348/almanya-komurlu-elektrik-santrallerinin-yarisini-kapatabilir-.html